Przemijanie państw i narodów

Artykuł opublikowany 21 i 22 grudnia 1908 roku w „Göteborgs Aftonblad”.  Ze szwedzkiego przełożył Krzysztof Zmyśliński  Nawet pobieżne spojrzenie na historię pokazuje, że narody i państwa mogą zaniknąć. No bo gdzie jest teraz rządzący światem Rzym i jego naród, najdumniejszy ze wszystkich narodów? Z głębi ziemi, na Forum Romanum, wykopywane są jego wspomnienia – przez naród, który wskutek wielu krzyżówek krwi stał się innym, i w sercu, i w duszy. Gdzie jest jego ostatni wróg, Wandale? Zniknęli bez śladu, pozostawiając tylko nazwę: Andaluzja. Gdzie jest „Święte Cesarstwo Rzymskie” ze swoimi ambicjami panowania nad światem, gdzie są wysoko rozwinięte państwa Montezumy i Inków, gdzie są Awarowie i Hunowie, Goci i Normanowie, gdzie jest pełen kulturowego blasku naród Maurów z królewskiego zamku...