Streszczenie raportu Stanisława Maksymowicza, Marii Libury,
Michała Zabdyra-Jamroza i Grzegorza Marka dla „Nowej Konfederacji”

Jesteśmy w środku drugiej fali COVID-19. Liczba zgonów drastycznie wzrosła w ostatnich dniach. Wiele działań podjętych przez państwo od jej wybuchu dziś można ocenić jako błędne lub nietrafne. Sytuacja ujawniła wiele problemów, zwłaszcza w ochronie zdrowia. Część rozwiązań cechowało popadanie ze skrajności w skrajność. Pandemia potrwa jeszcze wiele miesięcy, a po COVID mogą przyjść kolejne podobne zagrożenia. Państwo musi być dobrze na nie przygotowane.

• Zdiagnozowane problemy to m.in.:
  • Brak koordynacji działań;
  • Zbyt silne obostrzenia na początku i zbyt szybka rezygnacja z nich – zaprzepaszczenie osiągnięć z początku pandemii;
  • Niespójność, niejasność komunikacji, infodemia (zalew informacji, także fałszywych), uwikłanie w politykę, brak zaufania do mediów i ekspertów;
  • Wykrywanie i reagowanie: niewydolność służb sanitarnych, szczupłe zasoby kadrowe sanepidu, niewystarczające śledzenie kontaktów, brak sprawnego systemu przetwarzania danych;
  • Leczenie i opieka: przeciążenie szpitali, roznoszenie zakażeń w placówkach, wieloetatowość, braki kadrowe, zadłużenie, brak zbierania informacji oddolnej, braki w koordynacji działań.

• Powyższe problemy wymagają systemowych zmian w ochronie zdrowia, gdyż ich przyczyną jest STRUKTURALNY EGOIZM w systemie: twarde targi interesów, strategiczna kontrola informacji; silosowość polityk publicznych; przerost „chudego zarządzania” (dogmat zaciskania pasa).

• Eksperci rekomendują między innymi:
  • Systematyczne badania przesiewowe poprzez tzw. pulowanie
  • Bardziej precyzyjne wprowadzanie restrykcji
  • Stworzenie transparentnego systemu zbierania i przetwarzania danych epidemiologicznych oraz danych społecznych
  • Koordynację, uspójnienie i odpolitycznienie komunikacji
  • Utrzymywanie większych zapasów kadrowych i materiałowych
  • Zmiany systemowe w ochronie zdrowia, mające na celu wyjście z kryzysu strukturalnego egoizmu:
    • Integracja funkcji płatnika i własności świadczeniodawców
    • Rządzenie deliberatywne zamiast uprzedziałowienia
    • Uczące się systemy zdrowotne
  • Koordynacja: powołanie apartyjnej rady eksperckiej, wyposażonej w realną władzę w czasie epidemii.